Kolegium Księży Komunistów
- adres:
- ul. Kościelna, 07-100 Węgrów
Budynek dawnego kolegium - szkoły średniej prowadzonej przez księży bartolomitów (inne nazwy: komuniści, bartoszkowie) jest położony przy rynku głównym na ul. Kościelnej, w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła farnego. Bartolomici zostali sprowadzeni do Węgrowa około 1708 r. przez Jana Dobrogosta Krasińskiego. Osiedlili się prawdopodobnie w starym budynku plebanii.
Dopiero po kilku latach, księża komuniści wybudowali własne założenie klasztorne. Budynki zostały zaprojektowane w taki sposób, aby jak najlepiej służyły funkcji kształcenia i kierowania młodzieży na drogę duchowną. Zabudowania klasztorne miały kształt czworoboku. Na każdym rogu była usytuowana wieżyczka zwieńczona blaszanym hełmem i iglicą. Wśród różnych pomieszczeń, takich jak: sale biblioteczne, wykładowe, gospodarcze, było 35 pokoi dla seminarzystów. Za udział księży bartolomitów w powstaniu listopadowym, władze carskie w 1833 r. zamknęły collegium i usunęły księży z Węgrowa. Opuszczone budynki klasztorne w krótkim czasie uległy poważnym zniszczeniom. Były one częściowo remontowane w drugiej połowie XIX wieku oraz w znacznej partii przebudowane po II wojnie światowej na potrzeby urzędów i instytucji miejskich. Bardzo dużej przebudowie uległo skrzydło północne, w którym zmieniono kształt okien i nadbudowano jedną kondygnację. Oryginalną sylwetkę zachowała do dnia dzisiejszego jedna z narożnych wież o zróżnicowanej artykulacji ścian i ciekawie opracowanym hełmie. Obecnie budynek ponownie jest własnością kościoła.