Obchody 160. rocznicy Bitwy pod Węgrowem
Przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, wojska, duchowieństwa, służb i instytucji oraz mieszkańcy powiatu, oddali hołd bohaterom powstańczej Bitwy pod Węgrowem z 3 lutego 1863 roku.
Bitwa pod Węgrowem została stoczona 3 lutego 1863 roku przez 400 kosynierów, których brawurowy atak zatrzymał najazd rosyjskiej jazdy i zagroził pozostałym siłom wroga, a jednocześnie pozwolił na odwrót głównych sił powstańczych. Kosynierzy zdobyli dwie armaty i dali dwóm tysiącom swoich kompanów czas na wycofanie się z Węgrowa. Rosjanie stracili około 300 zabitych. Szacunki dotyczące ofiar po stronie polskiej wahają się między 66 a 128 zabitymi. Powstańcy pod Węgrowem mierzyli się z ponad dwukrotnie liczniejszymi siłami zaborcy. Bitwa pod Węgrowem zyskała sławę nie tylko w Polsce, ale również w Europie. Istotne było jej znaczenie symboliczne. Wieści o bohaterskim boju ludzi, którzy ofiarnie rzucili się z kosami na armaty, szybko rozlały się po Europie. W prasie przedrukowywano litografie przedstawiające wyobrażenie szturmu kosynierów, atak polskich kosynierów na rosyjskie armaty porównywano do heroicznych walk starożytnych Spartan i nazwano tę bitwę „Polskimi Termopilami”.
Uroczystości rozpoczęły się msza świętą w Bazylice Mniejszej w Węgrowie w intencji poległych powstańców, której przewodniczył ordynariusz drohiczyński bp. Piotr Sawczuk. Po mszy jej uczestnicy przyjechali pod Pomnik Powstańców Styczniowych przy Gościńcu Niepodległości. Po odegraniu hymnu narodowego, głos zabrał burmistrz Węgrowa Paweł Marchela. Burmistrz przywitał zgromadzonych gości.
Pod pomnikiem głos zabrali: wicemarszałek Senatu RP Michał Kamiński. Wicemarszałek podkreślił, że „stoimy przed pomnikiem - wspomnieniem zrywu sprzed 160 lat, ten zryw miał jeden cel – wolność Polski i miał jednego wroga, rosyjski imperializm. Wtedy nasi rodacy na całym terenie dawnej Rzeczpospolitej chwycili za broń, aby odzyskać utraconą wolność”. Dodał, że chociaż zryw nie był zwycięski, to krew i męczeństwo powstańców nie poszła na marne. Pamięć Powstania Styczniowego była niezwykle ważna dla „twórcy niepodległej Rzeczpospolitej Marszałka Józefa Piłsudskiego”. Posłowie – Kamila Gasiuk-Pihowicz, Daniel Milewski przeczytał list od Senator Marii Koc, Czesław Mroczek i Krzysztof Tchórzewski oraz członek zarządu województwa mazowieckiego Elżbieta Lanc. Obecni byli również, m.in., Wicestarosta Marek Renik, Przewodniczący Rady Powiatu Węgrowskiego Leszek Redosz, Zastępca Przewodniczącego Rady Powiatu Węgrowskiego Krzysztof Onaszkiewicz, Burmistrz Łochowa Robert Gołaszewski, Wójt Gminy Miedzna Tadeusz Okulus, Wójt Gminy Wierzbno Emil Wąsowski. Wśród uczestników znaleźli się również żołnierze Wojska Polskiego, przedstawiciele służb mundurowych, instytucji, stowarzyszeń, młodzież ze szkół węgrowskich, mieszkańcy miasta. Modlitwę za dusze Bohaterów Bitwy odmówił dziekan węgrowski ks. Leszek Gardziński.
Zgodnie z wieloletnią tradycją, podczas uroczystości pod pomnikiem odbyło się ślubowanie harcerskie nowych członków ZHP Doliny Liwca im. E. Zarzyckiego. Przyrzeczenie odebrał harcmistrz Grzegorz Jasiurski, natomiast krzyże harcerskie wręczyła druhna Wanda Kosińska.
Jednym z ostatnich punktów uroczystości był apel pamięci i salwa honorowa. Na koniec delegacje złożyły pod pomnikiem wiązanki.
Na Rynku Mariackim Wojsko Polskie wystawiło swoje stoiska, a chętni mogli pokosztować żołnierskiej grochówki.
Tego samego dnia na pl. Józefa Piłsudskiego odbyła się wzruszająca uroczystość odsłonięcia na Grobie Nieznanego Żołnierza tablicy pamiątkowej poświęconej Bitwie pod Węgrowem.
W uroczystości udział wziął Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak, Sztab Generalny Wojska Polskiego, Żołnierze oraz Parlamentarzyści Senator RP Maria Koc, Poseł na Sejm RP Maciej Górski oraz Starosta Węgrowski Ewa Besztak
Odsłonięciu tablicy pamiątkowej towarzyszyła uroczysta zmiana posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza oraz odczytanie Apelu Pamięci, w którym przywołano bohaterów bitwy pod Węgrowem i Powstania Styczniowego. "Pamięć o bitwie pod Węgrowem została uświęcona tablicą, która jest od dziś oficjalnie odsłonięta przy Grobie Nieznanego Żołnierza. W grobie stanowiącym symbol ciągłości bytu narodowego Polski. Ta pamięć będzie wieczna” - powiedział Mariusz Błaszczak, wicepremier-minister obrony narodowej podczas uroczystości przed Grobem Nieznanego Żołnierza.
„Dziękuję wszystkim za dbałość i pamięć czynu powstańczego. Ta bitwa jest słynna, ta bitwa trafiła do literatury, literatury francuskiej, ale także polskiej. Na temat tej bitwy pisał Cyprian Kamil Norwid, pisała Maria Konopnicka, (…) Bitwa pod Węgrowem przeszła do historii jako „Polskie Termopile”. Jesteśmy dumni z postawy naszych przodków. Pamiętamy o tej postawie. Szczególnie cieszy mnie obecność uczniów klas mundurowych, podchorążych i żołnierzy. Postawa wierności Ojczyźnie, ofiarności i walki do końca jest tą postawą, którą reprezentują współcześni żołnierze Wojska Polskiego”- podkreślił wicepremier.
