Narodowe Czytanie 2023 – „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej

W sobotę 9 września 2023 roku w setkach miejsc w całej Polsce i na świecie w ramach 12. edycji Narodowego Czytania odbyło się czytanie powieści „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej.

W 2023 roku obchodzimy 160. rocznicę Powstania Styczniowego. W „Nad Niemnem” przewijają się motywy powstańcze, zachęcając nas dziś do refleksji nad tym okupionym ofiarami zrywem narodowym.

Narodowe Czytanie to akcja zainicjowana przez Prezydenta RP w 2012 r. Inicjatywa ma na celu promowanie czytelnictwa jako podstawowej formy kontaktu z kulturą, propagowanie dzieł polskiej literatury, a także wzmacnianie kulturowej i narodowej tożsamości Polaków.

5 września br. na Rynku Mariackim w Węgrowie zebrała się młodzież ze szkół węgrowskich aby wziąć udział w Narodowym Czytaniu powieści „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej przygotowanej przez uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Węgrowie. Zgromadzonych uczniów przywitała Dyrektor I LO im. Adama Mickiewicza w Węgrowie Ewa Dmowska. Następnie głos zabrali Starosta Węgrowski Ewa Besztak oraz Burmistrz Miasta Węgrowa Paweł Marchela.

Bohaterką 12. edycji wydarzenia jest już wspomniana powieść „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – dzieło kanoniczne, uchodzące za klasykę polskiej literatury i narodową epopeję. Trzytomowy utwór, po raz pierwszy opublikowany na łamach „Tygodnika Ilustracyjnego” w 1888 r., szybko zyskał uznanie i popularność wśród czytelników. Niezmiennie ceni się go za niezrównaną plastykę opisu, głębię psychologiczną i barwne postaci bohaterów, zarysowane na tle burzliwych dziejów powstania styczniowego.

Akcja „Nad Niemnem” toczy się w 1886 r. i osnuta jest wokół konfliktu między zaściankiem Bohatyrowiczów a dworem w Korczynie. Choć obie rodziny łączy wspólna przeszłość i walka zbrojna w obronie Polski podczas powstania styczniowego, reprezentują różne statusy społeczne i ekonomiczne. Na tle tego sporu wybrzmiewa miłość Justyny Orzelskiej, siostrzenicy Benedykta Korczyńskiego, i Jana Bohatyrowicza. Dzięki temu „Nad Niemnem” łączy wątek ideowy z romansowym, przekazując uniwersalne prawdy o życiu.

Narodowe Czytanie organizowane jest przez Prezydenta Rzeczypospolitej od 2012 roku. Zostało zainicjowane lekturą "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza, „Lalkę” Bolesława Prusa, „Quo Vadis” Henryka Sienkiewicza, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, zbiór 8 nowel (autorstwa Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Schulza, Władysława Stanisława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego), „Balladynę” Juliusza Słowackiego, „Moralność Pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej oraz „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza.

Uczniowie klas z I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Węgrowie czytali w składzie:

• Fragment pierwszy przeczytała Weronika Ryczkowska, uczennica klasy 2 D
• Fragment drugi: w roli Anzelma wystąpiła  – Adam Topoliński, natomiast partie narratora odczytała – Klaudia Góral uczennica klasy 3 humanistycznej
• Fragment trzeci: partie Janka przeczytała Bartek Solka z klasy 3 humanistycznej, natomiast Justyny – Natalia Zawadzka uczennica klasy 2 medycznej, partie narratora Cezary Olszewski 2 politechnicznej.
• Fragment czwarty: rola Kirłowej przypadła w udziale – Karolinie Kosyle z 2c, Emilii Korczyńskiej – Anastzaja Żołnierzak z 3 hum, narratora natomiast Szymon Małyska, W rolę Benedykta Korczański wcielił się– Bartek Tchórzewski z 2e, w Justyny natomiast Natalia Zawadzka z 2 d
• Fragment piąty: w roli narratora wystąpił uczeń klasy 4 hum. Szymon Małyska, natomiast w roli Benedykta - Bartek Tchórzewski z 2e, partie Anzelma odczytał Bartek Solka z 3 humanistycznej.